Η ΙΟΥΛΙΤΑ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ ΩΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ ΒΙΒΛΙΩΝ

Εργασία που παρουσίασαν οι μαθήτριες της Γ’ Τάξης Κορίνα Γερασιμίδου και Ειρήνη Βαβανού

Υπεύθυνος καθηγητής: Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος, θεολόγος

Η ποιήτρια Ιουλίτα Ηλιοπούλου έχει ασχοληθεί και με την επιμέλεια εκδόσεων. Πρωτίστως του μεγάλου μας ποιητή Οδυσσέα Ελύτη, του οποίου άλλωστε και το έργο διαχειρίζεται ως πνευματική κληρονόμος. Έχει, όμως, επιμεληθεί και κάποιες άλλες εκδόσεις.

Κατ' αρχήν, για να μιλήσουμε με όρους γνωστούς σε όλους, ο επιμελητής εκδόσεων είναι ο σκηνοθέτης ενός βιβλίου. Είναι ο άνθρωπος εκείνος ο οποίος έχει την επιστημονική και τεχνική κατάρτιση, αλλά και την ιδιαίτερη αισθητική ματιά ώστε να παραλάβει υλικό αδιαμόρφωτο, σήμερα σε ηλεκτρονική μορφή, παλιότερα σε δακτυλογραφημένες κόλλες, ακόμη πιο παλιά σε χειρόγραφο, και να το μετατρέψει στην έντυπη μορφή του, με όσο το δυνατόν αρτιότερη μορφή και χωρίς ορθογραφικά, γλωσσικά, πραγματολογικά και τυπογραφικά λάθη. Ως προς τις παραλλαγές, μολονότι η μεθοδολογία και η δεοντολογία της επιμέλειας είναι κοινή για όλες τις εκδόσεις, θα μπορούσε κανείς να θεωρήσει παραλλαγές τους διαφορετικούς τύπους εκδόσεων, βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες και σήμερα πλέον, γιατί όχι, ηλεκτρονικές εκδόσεις.

Η Ιουλίτα Ηλιοπούλου αναμφισβήτητα διαθέτει πρώτα – πρώτα οξυμένο γλωσσικό αισθητήριο, κι αυτό είναι ο μεγάλος οδηγός στην επιμέλεια των κειμένων. Κι ακόμα, από την ευρύτατη απήχηση των εκδόσεων που έχει επιμεληθεί, κυρίως του Ελύτη, φαίνεται πως πετυχαίνει  να κινητοποιήσει όλους τους συντελεστές μιας έκδοσης, από τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο, ώστε να δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό.

Επιμέλεια power point:

Ντίνος Αθανασιάδης και Άρης Αναστασιάδης, μαθητές της Β’ Τάξης. 

Τα βιβλία που έχει επιμεληθεί η Ιουλίτα Ηλιοπούλου είναι τα ακόλουθα:

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ: Ο ΝΑΥΤΙΛΟΣ ΤΟΥ ΑΙΩΝΑ (εκδόσεις Ίκαρος)

Είναι ένα βιβλίο, πού ενώ λειτουργεί ως τιμητική αναφορά στα εκατό χρόνια από τη γέννηση του ποιητή, δεν παύει να αποτελεί ένα σημειωματάριο, όπου περιλαμβάνονται χρονολογικές εγγραφές, σκέψεις, συναντήσεις, "πιστεύω", εκεί όπου οργανώνεται η κάθε στιγμή, αλλά και εκεί που το σήμερα της ποίησης ζητά να γίνει αύριο της ζωής .

Πρόκειται για ένα ταξίδι μαζί με τον Οδυσσέα Ελύτη στους σημαντικότερους σταθμούς του 20ου αιώνα, στα κυρίαρχα καλλιτεχνικά ρεύματα που συνέβαλαν στη διαμόρφωση της ποιητικής  του ταυτότητας. Ένα ταξίδι στη  ζωή και στο έργο του με οδηγό τον ίδιο τον ποιητή. Στο βιβλίο περιέχονται επιλεγμένα ποιήματα , αποσπάσματα πεζού λόγου του ποιητή, πλούσιο  πληροφοριακό, ζωγραφικό και φωτογραφικό υλικό.

Το σημαντικό αυτό βιβλίο, που αποτελεί πλέον εργαλείο στα χέρια του κάθε αναγνώστη ώστε να γνωρίσει καλά τον ποιητή, παρουσιάστηκε σε εκδήλωση στο ίδρυμα Εικαστικών και Μουσικής Θεοχαράκη. Μίλησε για το βιβλίο και για την επιμελήτρια Ιουλίτα Ηλιοπούλου, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιος Μπαμπινιώτης, πρόεδρος της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, στην οποία υπάγονται τα σχολεία μας.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ

Στην έκθεση "Ο κόσμος του Οδυσσέα Ελύτη: ποίηση και ζωγραφική" , που πραγματοποιήθηκε στο ίδρυμα Θεοχαράκη το Νοέμβριο του 2011, παρουσιάστηκε  για πρώτη φορά το σύνολο των ζωγραφικών έργων του νομπελίστα ποιητή. Πρόκειται για ευφάνταστα κολάζ, τέμπερες και υδατογραφίες, μικρών διαστάσεων, που αναδεικνύουν τη μοναδική καλλιτεχνική υπόσταση και αντανακλούν την αισθητική αντίληψη του Ελύτη. Η έκθεση πλαισιώθηκε, επίσης, από χειρόγραφα και βιβλία του ποιητή μαζί με δημοσιευμένες και ανέκδοτες φωτογραφίες του. Τα περισσότερα έργα  από αυτά που εκτέθηκαν, προέρχονται από τη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, το Μουσείο Μπενάκη, την Εθνική Πινακοθήκη και από πολλές ιδιωτικές συλλογές.

Η έκθεση αυτή έγινε με την υποστήριξη της Ιουλίτας Ηλιοπούλου της οποίας κείμενο περιλαμβάνεται και στον σχετικό κατάλογο.

2006 με τον Ελύτη (εκδόσεις Ύψιλον)

Η έκδοση του ημερολογίου αυτού, αποτελεί μιαν αναφορά τιμής στον Οδυσσέα Ελύτη, με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα χρόνων από τον θάνατό του, στις 18 Μαρτίου 1996.
Η ανθολόγηση, που έγινε με γνώμονα τις επετειακές ενδείξεις ιστορικών και καλλιτεχνικών γεγονότων της κάθε ημέρας, βασίστηκε κυρίως στους δύο τόμους των πεζών κειμένων του ("Ανοιχτά χαρτιά" και "Εν λευκώ"). Ο Ελύτης μιλά για τον Πικάσο, τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον Μότσαρτ, αλλά και για την ελληνική επανάσταση, την ευρωπαϊκή ένωση, καθώς βέβαια και για την λειτουργία της τέχνης. Έτσι περιλαμβάνονται 377 αποσπάσματα κειμένων, δέκα φωτογραφίες, έντεκα σχέδια και μια ανέκδοτη τέμπερα του Ελύτη, με τον τίτλο «τα Ρόδια» (1985).

Η Ιουλίτα Ηλιοπούλου που ανθολόγησε και επιμελήθηκε τα κείμενα είχε δηλώσει σε εφημερίδα με αφορμή την κυκλοφορία του ημερολογίου: «O στοχασμός του Ελύτη είναι ένα σύστημα σκέψης που παρεμβαίνει στη ροή των γεγονότων. Aνατρέπει τη συνήθεια. Eτσι γίνεται απαραίτητος για τη ζωή των νέων ανθρώπων».

ΧΑΡΙΝ ΠΑΙΔΙΑΣ (εκδόσεις Ίκαρος)

Με αφορμή ένα παιχνίδι, είκοσι τρείς ενήλικες (λογοτέχνες, συγγραφείς, μουσικοί, ποιητές) γράφουν, θυμούνται, παίζουν, χάριν παιδιάς σοβαρολογούν. Συναντώνται με τα παλιά παιχνίδια τους, και μας προσκαλούν σε ένα ταξίδι, όπου τα βιώματα και οι επιθυμίες εναλλάσσονται με τα πολλά χρώματα της φαντασίας, με τα μικρά όνειρα της πραγματικότητας. Τα όνειρα των παιδιών και των ενηλίκων. Το βιβλίο - λεύκωμα σχεδίασε και επιμελήθηκε η Ιουλίτα Ηλιοπούλου. Οι φωτογραφίες των παιχνιδιών έγιναν από τον Βελισσάριο Βουτσά.

Θεοδωράκης, Μίκης. Να μαγευτώ και να μεθύσω (Βιβλίο+CD) «Νέα Σύνορα» Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη,

Ποίηση του συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη.  Ανθολόγηση-εισαγωγή Ιουλίτα Ηλιοπούλου. Η έκδοση περιλαμβάνει CD , όπου ο Μίκης Θεοδωράκης διαβάζει τους Χαιρετισμούς και τη Νεκρή Εποχή , με μουσική υπόκρουση από έργα του.

«Δεν είμαι ποιητής, όμως, όταν οι στίχοι άρχισαν να σφυροκοπούν το μυαλό μου, ένιωσα πόσο οι λέξεις μπορεί να ντυθούν στο αίμα· πόσο μπορεί να με λυτρώσουν…» δηλώνει ο μεγάλος συνθέτης.

Η Ιουλίτα Ηλιοπούλου στην εισαγωγή της σημειώνει μεταξύ άλλων:

"Ο Θεοδωράκης ξέρει ν' ανασύρει απ' την κάθε στιγμή έναν χρόνο απόλυτο, όλο δικό του, κι ας τον κλέβουν οι εκάστοτε εξουσίες, κι ας τον τεμαχίζει η γύρω πραγματικότητα. Αυτός μπορεί να τον αποκαθιστά αυτούσιο μέσα στον νού του, να τον ακεραιώνει μέσα στο δυνατό κόκκινο χρώμα που έχουν τα γεράνια στη γλάστρα του. Στα ποιήματά του έρχεται ίσαμε την κόλλα του χαρτιού του, ανεπιτήδευτος, απλός, έχοντας προς στιγμήν λησμονήσει την οικείωσή του με την κορυφαία στιγμή αυτής της τέχνης. Έρχεται με την αμεσότητα σχεδόν λαϊκού ποιητή, που, κι ας πέρασαν αιώνες λόγου, θ' αρθρώσει την πρώτη λέξη τώρα. Τώρα θα μαγευτεί απ' το πολύ πράσινο που τον ξημέρωσε, τώρα θα μεθύσει απ' ένα «σ' αγαπώ». Προφέρει τις συλλαβές του με την εμπιστοσύνη ότι απευθύνεται πάντα κάπου, με τη σοβαρότητα του ακατάληπτου που κλείνουν και τα πιο φθαρμένα ακόμα νοήματα, με τον κίνδυνο της ανατροπής που φέρει η διάθεσή του, με την ασφάλεια της ειλικρίνειάς του".

2χ7 ε (εκδόσεις Ίκαρος)

Πρόκειται για 14 δοκίμια του Οδυσσέα Ελύτη γραμμένα το 1995. Τα κείμενα αυτά κινούνται σε ένα ευρύ πλαίσιο θεμάτων που απασχολούσε τον ποιητή από αναφορές σε πρόσωπα, σε θέματα αισθητικής, γλώσσης και βιβλίου έως και σε πιο προσωπικά, μιας άλλου είδους ποιητικής αυτοβιογραφίας. Αγάπες και εμμονές του ποιητή συνθέτουν το περιεχόμενο αυτού του μικρού βιβλίου. Κείμενα για τη βιβλιοφιλία, το Novalis, τον Shelley, τη φύση και το ελληνικό φως δημιουργούν ένα ενιαίο σύνολο που μας επιτρέπει να κατανοήσουμε τη σκέψη και το έργο του Οδυσσέα Ελύτη.

Στη δόξα των πουλιών (εκδόσεις Ίκαρος)

Το βιβλίο αποτελεί εκλογή από το έργο του ποιητή Γιώργου Σαραντάρη.
Πρόκειται για εκατόν εβδομήντα πέντε ποιήματα γραμμένα κατά τη διάρκεια των ετών 1932-1940 όταν ο ποιητής επέστρεψε από την Ιταλία όπου σπούδαζε, και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, για να ζήσει αφοσιωμένος στην ποίηση και τη φιλοσοφία, να στρατευτεί και να πεθάνει ένα χρόνο αργότερα, τον Φεβρουάριο του 1941.